Ngày 3/10/2024, các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Động lực học Hệ thống Sinh học tại RIKEN, Bệnh viện Mắt Thành phố Kobe và các đồng nghiệp tại các cơ sở khác đã công bố trên tạp chí Stem Cell Reports “Cấy ghép tấm võng mạc có nguồn gốc từ tế bào gốc đa năng của người vào mô hình lỗ hoàng điểm ở loài linh trưởng”.
Lỗ hoàng điểm là những khoảng trống nhỏ hình thành trong hoàng điểm nằm ở phần trung tâm của võng mạc gây ra tình trạng mờ hoặc méo mó thị lực. Các phương pháp phẫu thuật có hiệu quả trong khoảng 90% các trường hợp nhưng các trường hợp kháng thuốc vẫn là một thách thức cũng như việc xử lý các lỗ hoàng điểm tái phát sau phẫu thuật. Ngoài ra, cấy ghép võng mạc có thể là một hình thức điều trị hiệu quả nhưng khả năng cải thiện thị lực bị hạn chế và có thể có khiếm khuyết ở trường thị ngoại vi.
Để giải quyết những vấn đề này, các nhà khoa học trong nghiên cứu này đánh giá liệu việc cấy ghép các tấm cơ quan võng mạc có nguồn gốc từ tế bào gốc phôi người trên mô hình khỉ. Các thí nghiệm trên khỉ Nhật Bản cho thấy việc cấy ghép các tấm organoid từ tế bào gốc phôi người đã giúp đóng lỗ thành công. Những con khỉ cũng cho thấy bằng chứng về khả năng cố định mắt và phản ứng với ánh sáng được cải thiện.
Để làm rõ, vẫn còn nhiều việc phải làm để thử nghiệm và xác nhận tế bào gốc là phương pháp điều trị cho tình trạng này. Các nhà khoa học lưu ý rằng các đối tượng thử nghiệm đã cho thấy tình trạng đào thải ghép nhẹ. Điều này có thể được kiểm soát bằng cách tiêm steroid nhưng có khả năng là sự đào thải “hạn chế sự tích hợp chức năng của mô được cấy ghép”, Mandai lưu ý. Hơn nữa, “đây là kết quả của một trường hợp duy nhất đối với một mắt và mô hình không mô phỏng chính xác bệnh lý của các lỗ hoàng điểm kháng thuốc ở người”.
Tài liệu tham khảo
- Iwama, Y., Sugase-Miyamoto, Y., Onoue, K., Uyama, H., Matsuda, K., Hayashi, K., . . . Mandai, M. Transplantation of human pluripotent stem cell-derived retinal sheet in a primate model of macular hole. Stem Cell Reports. doi:10.1016/j.stemcr.2024.09.002
- https://www.genengnews.com/topics/omics/human-stem-cells-repair-retinas-in-monkey-models-of-macular-holes/
